PERİYODİK MUAYENE VE KONTROL
Periyodik denetim, işyerinde kullanılan ekipmanların iş sağlığı açısından görevini yerine getirip getirmediğinin belirlenmesi üzerine belirli zamanlarla yapılan kontrol, gözlem ve muayene faaliyetleridir. Periyodik kontrol aynı zamanda fenni yada periyodik muayene olarak da isimlendirilir.
Ek olarak periyodik kontrollerin; ilgili Yönetmelikte belirtilen periyotlarda, İş ekipmanlarında güvenliğin bozulmasına çekince yaratacak durumlarda, naturel olaylar, kazalar, çalışma biçimindeki farklılıklar oluştuğunda, Kullanılan ekipman devamlı ya da çok uzun süre kullanılmadığı zamanlarda, İlk defa iş ekipmanı kullanım öncesi uzman kişilerce yapılması gerekmektedir.
Özet olarak periyodik kontrol, iş yerinde çalışan, hizmette bulunan her insanın can ve mal güvenliğinin sağlanması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için mecburi olarak yaptırılması ihtiyaç duyulan kontrollerdir.
İş ekipmanının periyodik denetimi hangi durumlarda yapılır?
İş ekipmanının periyodik denetimi; İlgili yönetmelikte belirtilen periyotlarda, iş ekipmanlarında güvenliğin bozulmasına tehlike yaratacak durumlarda, doğal vakalar, kazalar, çalışma biçimindeki değişiklikler oluştuğunda yapılır.
Ek olarak, uzun süre kullanılmayan veya yeni alınan iş ekipmanına periyodik kontrol yapılması gerekmektedir.
İş Ekipmanlarının Kullanımında sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, Madde 7‘ye nazaran ekipmanın ilk kullanımı durumunda, kurulmasından sonra ve en önemlisi iş ekipmanının yeri değiştirildiğinde işyerinde oluşacak riskin boyutu da değiştiğinden dolayı lüzumlu kontroller yapılmalıdır.
Balıkesir Osgb Firmaları olarak periyodik denetimleri yapmaktan gurur duyuyoruz.
Periyodik denetim yapılan ekipmanlar nelerdir?
• Basınçlı Kaplar
• Kaldırma ve İletme Ekipmanları
• Tesisatlar
• İş Makinaları
• Makine ve Tezgahlar
• Endüstriyel Raf ve Kapılar
• Lift ve Forklift
• Vinçler Vb.
Periyodik kontrolleri yaptırmak zorunlu mudur?
Her işveren, “İş ekipmanlarının kullanımında sıhhat ve güvenlik şartları yönetmeliği” gereği; iş güvenliği kapsamında, işyerinde çalışanların her şeyden önce can ve mal güvenliğini ve cihazların kullanımlarında güvenliği sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülükle çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve iş kazalarını ortadan kaldırılması açısından periyodik denetim ve muayenelerin yapılması kanunen zorunludur.
Bir işletmede yapılacak periyodik denetim bakım ve ölçümlerin yapılması işverenin sorumluluğundadır.
Periyodik kontrol/muayene süresi nedir? Ne sıklıkla yapılır?
Periyodik kontrol/muayene süresi, “İş Ekipmanlarının Kullanımında sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”nde iş ekipmanlarının; ilgili standardında bulunmaması halinde ekipmanın imalatçısı tarafından belirtilen sürelerde yapılır. Sadece standardı ve imalatçı bilgisi bulunmayan ekipmanlar için işyerinde meydana gelen risk değerlendirmesi sonucu tespit edilen aralıklarda ve en geç yönetmelikte öngörülen azami süreleri aşmayacak şekilde yapılmalıdır.
Belirlenen periyodik denetim aralığının belirtilen istisnalar haricinde 1 yılı aşmaması gerekir.
Periyodik kontrol/muayene sıklığı, yönetmelikte yer edinen tablolarda yada standartlar ile belirlenmemişse, var ise imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır. Bu hususlar imalatçı tarafından da belirlenmemiş ise ekipmanın bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı, yaşı, bakım faaliyetleri, sıklığı, atmosferik koşullar, kaza geçirmesi, önceki periyodik kontrol neticeleri ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak ve yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre periyodik kontrol, kontrol ve muayenelerin sıklığı artırılabilir.
Periyodik kontroller hangi periyotlarda yapılmalıdır?
İş ekipmanlarının periyodik kontrolleri imalat yılında yürürlükte olan standartlara göre gerçekleştirilir. Eğer standart bulunmuyorsa ekipmanla ilgili yayımlanmış ilk standart dikkate alınarak periyodik denetim işlemleri yapılır. Sadece iş ekipmanına ilişkin üretici bilgisi, imalat tarihi ve çalışma tasarım özellikleri ile ilgili informasyon bulunmayan ekipmanların periyodik kontrolleri için kapsam ve periyodun belirlenmesi amacıyla işveren tarafınca iş ekipmanına kendine özgü risk değerlendirilmesi yapılır veya yapmış olmalıdır. Etiket sicil bilgileri olmayan yada bilinmeyen iş ekipmanları risk değerlendirilmesi yapılmadan çalıştırılamaz
Periyodik denetim yönetmeliği
Periyodik muayene ve kontroller, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince oluşturulan 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında yapılmaktadır.
Hangi ekipmanlar iş ekipmanı periyodik kontrolleri kapsamına girer?
İş ekipmanı, işin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet cihaz yada tesisat olabilir. Asgari olarak EK-III’te bulunan tablolarda yer alan ekipman veya ekipman grupları periyodik kontrole tabidir. Ekipman grubunun kapsadığı ve ilgili tabloda standart karşılığı olmayan ekipmanların periyodik kontrolleri EK-III Madde 1.1 ve 1.4’te yer edinen hiyerarşiye nazaran yapılır.
Periyodik denetim formu ve raporu nedir?
Periyodik kontrol formu, yönetmelikte belirtilen ulusal ve uluslararası imalat, test ve deney standartları doğrultusunda ürünün teknik bilgilerinin de bulunmuş olduğu bir ön kayıt belgesidir.
Standardın istediği tüm fizyolojik, mekanik ve görsel testler ile deneyleri de yapılarak forma işlenir. Oluşturulan periyodik kontrol raporu, ilgili teknik uzmanın bulguları ve teknik yöneticinin de tasdikiyle hazırlanmış olur.
İş Sağlığı ve Güvenliği yönünden uygun bulunmayan hususların tespit edilmesi ve bu hususlar giderilmeden iş ekipmanının kullanılmasının sakıncalı olduğu belirtilmesi halinde; bu hususlar giderilinceye kadar iş ekipmanı kullanılmaz. Söz mevzusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilmesi için meydana getirilen iş ve işlemler ile iş ekipmanının bir sonraki denetim geçmişine kadar UYGUNDUR ibaresinin de yer aldığı ikinci bir rapor düzenlenir.
Periyodik kontrol raporları elektronik imzalı olarak hazırlanabilir mi?
Evet. 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’nca elektronik imza, ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.
Periyodik kontroller kim tarafından yapılır?
TÜRKAK tarafından TS EN ISO/IEC 17020 belgeli bir A Tipi Muayene kuruluşu olan Prosafety; periyodik kontrolleri bakanlıktan yetkili ve uzman mühendis ekibiyle yapmaktadır.
Periyodik kontroller, yetkili olan makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine teknikerleri veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
Periyodik kontrolleri kimler yapmaya yetkilidir?
4 Nisan 2017 tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi’nin 30047’nci sayısında “İş Ekipmanlarının Kullanımında sıhhat ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde değişim Yapılmasına Dair Yönetmelik” gereği, Bakanlık tarafınca yetkilendirilen eğitim kurumlarından eğitimlerini almış kişiler ve hizmet yeterlilik belgesi almış yada akredite olmuş periyodik denetim icra eden firmalar yetkilidir.
Akreditasyon, periyodik kontrol icra eden firmalar ve kurumlar için yasal bir zorunluluk değildir. Gönüllü olarak akreditasyon müesseslere başvururlar. Hizmetin güvenli olmasını isteyen müşteriler, hizmet aldıkları akredite periyodik denetim firmasından “TS EN ISO 17020 Akreditasyon” şartını isteyebilmektedir.
17 Haziran 2021 tarihinden itibaren, periyodik kontrol ve muayeneler yalnızca kalıcı odadan sicil numarasına haiz olan personeller tarafından yapılabilmektedir.
İş Ekipmanları Yönetmeliği çerçevesinde gerekli informasyon, deneyim ve eğitimlere sahip periyodik kontrol uzmanları tarafından hidrostatik kontrol, statik test ve dinamik test tiplerini uygulamaktadır.
Ayrıca, TÜRKAK tarafından akredite edilmiş TS EN ISO/IEC 17020 belgeli bir A Tipi Muayene müesseseu olan periyodik kontrolleri, iş ekipmanı data kayıt sistemine kayıtlı yetkilendirilmiş personelleriyle yapmaktadır.
Periyodik kontrol için Türkak Akreditasyon şartı var mı?
Periyodik kontrol yapacak birey ve kurumlara akreditasyon, yetkilendirme ve eğitim zorunluluğu getirmeye Bakanlık yetkilidir.
İş Güvenliği Uzmanı periyodik kontrol yapabilir mi?
İş güvenliği uzmanı olup periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi olarak kayıt numarasına haiz olan kişiler iş güvenliği uzmanı olarak hizmet verdikleri işyerlerinde periyodik kontrol hizmeti verebilir.
Periyodik denetim öncesi ön hazırlık işlemlerini kim yapar?
İşveren; periyodik kontrolü meydana getirmeye yetkili kişiler tarafından belirtilen, iş ekipmanının periyodik kontrolleri ile ilgili ön hazırlıkları kendisi yapar veya yaptırır. Periyodik kontrol uzmanı, Periyodik denetim işlemlerinde yapılması ihtiyaç duyulan tüm ön hazırlık ve periyodik denetim sonrası eski durumuna getirilmesi işlemleri şirket tarafından yada firmanın yetkilendirdiği teknik personel veya bakım servis çalışanlarının nezaret etmesini isteyebilir.
Periyodik denetim ile periyodik bakım aynı şeyler midir?
Hayır. Bakım işlemleri İş ekipmanında ve bileşenlerinde meydana getirilen her türlü revizyon, onarım, değişim, ayar, arıza yok etme, temizlik ve kalibrasyon işlemlerinden herhangi birisinin yada birkaçının beraber uygulandığı işlemlerdir. Bu yüzden periyodik bakım işlemleri imalatçı yada üretici firmalar ile bu firmaların yetkilendirdiği servisler tarafınca yapılır.
Periyodik denetim ise iş ekipmanlarının bir veya birden çok özelliğinin ölçüm, inceleme ve/veya tecrübe etme yöntemiyle bu yönetmeliğin, ürünün ilgili standardının ve/veya yapımcının belirlediği teknik kriterlere nazaran durumunun kontrol edildiği faaliyetleri kapsamaktadır. Yönetmelik kapsamında yer edinen iş ekipman informasyon sisteminde kalıcı kayıt numarasına sahip personellerce yapılır. Herhangi bir yetkili servis tarafından bu işlem gerçekleştirilmez.
Periyodik denetim nasıl yapılır?
• İlk olarak kullanılan makine ve teçhizatın genel durumu data etiketi seri numarası marka model bilgileri kontrol edilir, uyarı veren sesli ışıklı sistemlerinin ve acil konum butonlarının çalışıp çalışılmadığına arızalı ve problemli noktalar tespit edilir.
• Daha hemen sonra makinenin ilgili standartlara göre yük testi veya hidrostatik test şeklinde çeşitli fonksiyon testine tabi tutularak, vaziyet tespiti yapılır.
• cihazın genel çalışma durumu ile ilgili rapor hazırlanmış olur.
• Hazırlanan rapor, yetkili birime teslim edilir.
• Fonksiyon testinde görevini yerine getiremediği gözlenen iş ekipmanı kullanımı sakınca doğurduğundan majör yahut büyük uygunsuzluk olarak değerlendirilerek kullanıma uygun olmadığına dair sonuç ve öneriler kısmında belirtilir.
• Yapılacak düzeltmelerin yerine getirilmesi halinde yine bir kontrol ücreti muayene müessessine ödenerek planlamaya alınarak tarih verilir.
Balıkesir Osgb firmaları olarak Makine Mühendisleri odasınca düzenlenmiş Tse onaylı belgelere sahip Makine Mühendisimiz tarafınca işyerinizde kullanılan makine ve araçların periyodik muayene ve kontrolleri yapılmaktadır.
Periyodik Kontrol süreleri
Katodik Koruma Tesisatı ve Yapı İskeleleri 6 ay
Atmosferik,dik,silindirik,yer üstü,çelik kaynaklı birleştirmeli, açık yada kapalı tavanlı tehlikeli sıvı depolama tankları 10 Yıl
Diğer tüm makine ve araçlar 1 yıl kontrol süreleri vardır.